Tại buổi họp báo ngày 7/10 diễn ra tại Hà Nội, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas) cho biết, chưa bao giờ Ngành Dệt May Việt Nam (DMVN) khó khăn như bây giờ, rất nhiều áp lực mới đè nặng lên Ngành DMVN, do đó các DN trong Ngành cần phải hết sức nỗ lực và thực hiện các giải pháp căn cơ thì mới có thể hoàn thành được kế hoạch xuất khẩu năm 2016 (đã điều chỉnh) và chuẩn bị tốt các nguồn lực để đối phó với các khó khăn tiềm ẩn trong năm 2017.
Khó khăn đối với ngành dệt may
Theo ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Vitas cho biết, trong tháng 9/2016, tổng kim ngạch xuất khẩu (KNXK) hàng dệt may của Việt Nam đạt trên 2.69 tỷ USD, giảm 7% so với tháng trước và tăng 9.6% so với cùng kỳ năm ngoái, nâng KNXK mặt hàng này của nước ta trong 9 tháng đầu năm 2016 ước đạt 21.11 tỷ USD, tăng 6% so với cùng kỳ 2015, hoàn thành 68% so với kế hoạch.
Xuất khẩu sang các nước thành viên TPP và EU tăng trưởng thấp, thậm chí giảm. Tổng kim ngạch XK sang TPP 8 tháng đầu năm đạt 10,2 tỷ USD, tăng 3,95% so với cùng kỳ 2015, chiếm tỷ trọng 36,4% trên tổng XK dệt may cả nước, trong đó Nhật Bản đang hồi phục tốt với mức tăng trưởng 22,6% trong tháng 8, đưa kim ngạch 8 tháng đầu năm lên 1,88 tỷ USD, tăng 6,21% so cùng kỳ, chiếm tỷ trọng 6,21%, KNXK sang Hoa Kỳ đạt 7,64 tỷ USD, tăng 4.09%, chiếm tỷ trọng 27,25%. KNXK sang EU trong tháng 8 giảm 11.13% so với tháng trước đạt 345 triệu USD, nhưng KNXK sang EU 8 tháng đầu năm vẫn tăng trưởng 4,48% đạt 2,34 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 8,35%. KNXK sang Hàn Quốc tháng 8 đạt mức tăng trưởng rất cao 70%, đưa KNXK 8 tháng lên 1,39 tỷ USD, tăng 15,25% so cùng kỳ 2015, chiếm tỷ trọng 4,97%.
Tuy nhiên, 9 tháng đầu năm nay xuất khẩu dệt may của Việt Nam vẫn đạt tăng trưởng thấp nhất trong vòng 10 năm trở lại đây, ngoài những yếu tố khách quan tác động như nền kinh tế của một số nước nhập khẩu dệt may của Việt Nam đang gặp khó khăn, sự kiện Brexit ở Anh.... thì một trong những khó khăn của ngành dệt may bắt nguồn từ chính sách giữ tỷ giá của đồng Việt Nam ổn định so với các đồng ngoại tệ khác, khiến hàng hóa Việt Nam trở nên đắt hơn so với các nhà cung cấp khác, nên sức cạnh tranh của hàng Việt Nam giảm so với các nước khác. Ngoài ra, lãi vay ngân hàng cũng ở mức rất cao, 8-10%/năm, gấp từ 2 đến 4 lần so với nhiều nước.
Hiện tình trạng khan hiếm đơn hàng đang xảy ra khá phổ biến ở nhiều doanh nghiệp, lượng đơn hàng của nhiều doanh nghiệp dệt may hiện mới chỉ bằng 70% so với cùng kỳ năm ngoái. Trước tình hình này, Hiệp hội Dệt May VN cũng khuyến cáo các DN phải thích ứng với tình hình thị trường, chấp nhận việc chuyển đổi đơn hàng để giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, song song với việc giữ vững thị trường xuất khẩu truyền thống cũng phải khai thác, mở rộng thêm các thị trường ngách ở Trung cận Đông, Châu Phi… và tăng cường mở rộng thị trường nội địa với đa dạng hóa các mặt hàng, phù hợp thị hiếu và thu nhập của người dân ở vùng miền, có như vậy mới tận dụng tối đa sức mua của đất nước có đến 90 triệu dân. Nếu không chúng ta sẽ thiệt đơn, thiệt kép, thậm chí thua ngay trên sân nhà.
Quyết định điều chỉnh lương tối thiểu vùng lên 7.3% vào năm 2017 sẽ tiếp tục là gánh nặng cho doanh nghiệp dệt may khi những khó khăn của ngành chưa được tháo gỡ. Điều này sẽ khiến cho khả nặng cạnh tranh của các doanh nghiệp giảm.
Dự báo, xuất khẩu hàng dệt may nước ta năm nay đạt khoảng 28 đến 29 tỷ USD, tăng 5% so với năm 2015, như vậy trung bình 3 tháng cuối năm, xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam phải đạt ít nhất 2,5 tỷ USD, tăng 8 - 10% so với trung bình trong 3 tháng cuối năm 2015.
Vitas luôn đồng hành để gỡ khó cho DN
9 tháng đầu năm 2016 là 9 tháng của những đề xuất cải cách khi Vitas đã rất trăn trở, đồng hành cùng các DN dệt may, tập hợp khối lượng lớn các kiến nghị quan trọng trình Thủ tướng cũng như các cơ quan ban, ngành liên quan để có hướng điều chỉnh, sửa đổi phù hợp, tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh, an toàn, hướng trọng tâm tới phát triển khu vực kinh tế tư nhân. Vitas đã nhận được sự đánh giá cao của doanh nghiệp khi nhiều kiến nghị của Vitas với Chính phủ về một số quy định quản lý chuyên ngành bất hợp lý đã được tiếp thu và sửa đổi theo hướng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Một trong những kiến nghị được Bộ Công Thương tiếp thu là sẽ bãi bỏ Thông tư 37 về kiểm tra hàm lượng formaldehyt và amin thơm giải phóng từ thuốc nhuộn azo. Nhiều kiến nghị khác đang được các cơ quan liên quan tiếp thu và nghiên cứu tháo gỡ.
Do tình hình khó khăn hiện nay, Hiệp hội Dệt May Việt Nam sẽ tổ chức Hội nghị tổng kết 2016 với sự tham gia của toàn thể hội viên Hiệp hội để đánh giá tình hình và bàn giải pháp cho năm 2017. Hội nghị sẽ diễn ra vào 17/12/2016